Extreme diëten, hoe herken je ze?

Er zijn op de wereld nu meer mensen met overgewicht dan er mensen ondervoed zijn. Naast het feit dat je je kunt afvragen of het voedsel dan wel eerlijk wordt verdeeld is het een schrikbarende constatering: overgewicht is een epidemie. En hoe lossen we dat op? 

Het antwoord op die vraag kan niemand geven. Immers: als het antwoord gemakkelijk was, bestond het probleem niet. En het feit dat overgewicht steeds vaker voorkomt impliceert ook dat de oplossing niet gemakkelijk te vinden is. En als we weten dat die oplossing niet gemakkelijk is, dan weet u ook direct waarom er zoveel diëten en dieetboeken bestaan.

De bron van de eeuwige jeugd

Al duizenden jaren gaan er verhalen rond over een bron die een krachtig water bevat wat ervoor zorgt dat degene die het drinkt, of er in baadt, verjongt of heelt. We geloven graag dat deze bron bestaat. Maar die bron is (natuurlijk) nooit gevonden, ondanks intensieve zoektochten. Maar dat maakt wel duidelijk dat we als mensheid al heel lang op zoek zijn naar een snelle manier om gezond te worden of te blijven. De zoektocht naar een quick fix zit bij de mensheid ingebakken. Dat is logisch, want we zijn lui en zoeken naar de kortste weg. Dat heet efficiëntie, maar hoewel we enorm ons best kunnen doen om gewicht te verliezen en gezonder te worden, zal dat over het algemeen net zo snel (of langzaam) gaan als het proces naar overgewicht en ongezondheid toe.

Alle diëten zijn hetzelfde

De nu bekende diëten (die worden gepromoot door middel van boeken, websites en/of coachingprogramma’s) zijn over het algemeen in opzet allemaal gelijk. Het belangrijkste van een succesvol dieet is het demoniseren van een enkel onderwerp, voedingsmiddel of voedselgroep. Dat is een gemakkelijke manier om een dieet te begrijpen. Zo waren het bij het Atkinsdieet de grote boze koolhydraten, zijn het bij het Broodbuikdieet alle tarweproducten en zien we in het paleodieet dat alle producten die holbewoners niet gegeten zouden hebben slecht voor ons zijn.

Dat diëten er zo uit zien is logisch. Door het niet te moeilijk te maken, en slechts een enkel onderwerp te kiezen, zijn diëten gemakkelijk te begrijpen en, misschien wel belangrijker, door volgers van het dieet uit te leggen aan anderen. Dat zorgt weer voor betere verkoop van het dieet.

Het volgende is ook waar: diëten werken. Want als dat niet zo was, dan waren ze niet populair. Maar ze werken niet omdat ze toevallig brood, koolhydraten, pasta of verzadigde vetten demoniseren. Nee ze werken omdat ze calorieverlagend zijn.

De grootste gemene deler

Of het nu een Atkinsdieet is, Sonja Bakker, Dokter Frank of paleo, alle diëten komen neer op hetzelfde: het verminderen van de totale inname en een focus op meer natuurlijke producten. Drink daarbij meer water, beweeg en rust meer en de energiebalans (het verschil tussen voedselinname en energieverbruik) wijst opeens de andere kant op. Gevolg: afvallen in plaats van aankomen.

Wat alle diëten gemeen hebben is dit:

• Beperk de totale voedselinname;
• Neem meer groenten en fruit;
• Neem meer vezels;
• Zorg voor een gezond en regelmatig beweegpatroon;
• Beperkt calorierijke producten zoals gefrituurd eten, chips en koeken;
• Drink meer water.

Het probleem met het bepalen van de grootste gemene delers onder de diëten is dat dat niet goed verkoopt. En aan alle diëten moet geld worden verdiend door de bedenker en/of auteur van de denkwijze. Door simpelweg te vertellen dat het algemene voedselpatroon van veel mensen wat soberder mag, is niet spannend en schokkend. En daarom wordt het niet verkocht. 

Maar dat is wel de beste oplossing

Waarom werken diëten niet?

Het is een grote misvatting dat diëten niet werken. Want diëten werken namelijk wel. Zoals gezegd wordt er in ieder dieet een energietekort veroorzaakt, wat zorgt voor afname in gewicht. Het in veel gevallen onvermijdelijk genoemde jojo-effect, waarin iemand na het volgen van een dieet weer in gewicht aankomt tot hetzelfde niveau als daarvoor, wordt niet veroorzaakt door het dieet zelf, maar door het gedrag erna. En het gedrag erna is afkeer van het dieet, waarin producten worden verboden.

Verbied een kind een koekje te eten en het kind wil het extra graag.

En daarom kunt u extreme diëten herkennen aan het verbod dat ze leggen op bepaalde producten, of in minder extreme gevallen het demoniseren van enkele producten. Als dat het geval is, moet er bij u een belletje gaan rinkelen.

Kies daarvoor voor de saaiere methode: Alles met mate. Maar daar is nog nooit een auteur rijk door geworden.

PS. Een bonustip om minder te eten: Realiseert u zich eens wanneer u uw wensen ziet als behoeften.

Over de auteur

Jelmer de Boer is personal trainer en voedingsadviseur. Hij helpt door middel van trainingen en voedingsadvies mensen die op zoek zijn naar gezondheid. Op zijn website www.jelmerdeboer.nl schrijft hij over deze onderwerpen.